
Umukobwa w’imyaka 19 ukomoka muri Serbia witwa Tijana Radonjic yapfuye urupfu rutunguranye kandi rubabaje ubwo yari mu gikorwa cyo parasailing – ari mu kirere ashyizwe hejuru n’ikirere cy’umuyaga afashijwe n’ubwato – maze agira ubwoba bwinshi agatangira kwikuramo umugozi w’umutekano n’agapfukamunwa k’umutekano, ahita ahanuka metero zisaga 50 agwa mu nyanja ya Adriatic.
Iki gikorwa cy’akababaro cyabereye mu mujyi wa Budva muri Montenegro ku wa Gatatu ushize, ubwo Tijana yari mu biruhuko. Amashusho yafashwe agaragaza uburyo uyu mukobwa yakuyeho umwambaro wo kugaruka hejuru mu mazi (life jacket) n’umugozi wamufataga ku gikoresho cya parasail, maze agerageza kwisimburura mu gihe yari akiri mu kirere.
Mu mashusho aboneka ku mbuga nkoranyambaga, Tijana agaragara asa n’uwataye ubwenge, arwana no kwikuramo umugozi wamufataga, kugeza aho yikubita umutwe munsi, agata urufunguzo rwose maze agwa hasi atagifite ikintu na kimwe kimufashe. Yahanutse agwa mu mazi metero zirenga 160 uvuye mu kirere.
Nta bisobanuro birambuye biratangazwa ku mpamvu yamuteye kwikuramo imigozi mu gihe cy’urugendo, cyangwa aho mu rugendo byabereye, ariko abari bahari bavuga ko yajemo ubwoba bukabije ndetse bakamwumva arira cyane avuga ngo: “Munshyire hasi, munshyire hasi!” mbere y’uko ahanuka.
Nyuma y’iminota mike, umurambo we wakuwe mu mazi nta buzima, bituma iki gikorwa kibabaza benshi ndetse giteye ubwoba uwabibonye wese. Amashusho yafashwe ni agashamikiye ku mutima – abagire intege nke barasabwa kuyareka.
Mirko Krdzic, nyiri kompanyi yari itegura ibyo bikorwa, yavuze ko we n’itsinda rye bababajwe bikomeye n’uru rupfu rutunguranye, avuga ko Tijana atigeze agaragaza ibimenyetso by’ubwoba kandi ko yari yabanje no guhabwa amahugurwa nk’uko bisanzwe bikorwa mbere yo kwemererwa gukora parasailing.
Hari andi makuru aturuka mu bitangazamakuru byaho avuga ko ubwiyahuzi butari bwirengagijwe nk’impamvu ishoboka, ariko umuryango wa Tijana ubihakana yivuye inyuma, uvuga ko nta na rimwe yari agaragaza ibimenyetso by’ihungabana cyangwa gahunda yo kwiyambura ubuzima.
Ubuyobozi bwa Montenegro buri gukora iperereza ngo hamenyekane icyateye urupfu rw’uyu mukobwa – niba ari ikosa ry’umutekano, ikibazo cy’ubwonko, panique cyangwa indi mpamvu yihishe inyuma y’icyo gikorwa giteye ubwoba.
Ibikwiye Kwitabwaho:
- Parasailing ni igikorwa gikomeye gisaba imyiteguro n’umutekano wizewe. Kuba umukiriya atari yambaye ibikoresho bifashe neza cyangwa ashobora kubikuramo mu buryo bworoshye, bishobora gutera akaga nk’aka.
- Ubwoba bukabije (panic attack) bushobora guterwa n’imyitwarire y’ikirere, guhangayika kw’indwara zihishe, cyangwa ubwoba butunguranye biterwa n’ubuzima bwo mu mutwe. Iyo bidakurikiranwe hakiri kare bishobora gutera impanuka zikomeye.
- Inzego z’umutekano zirakangurirwa kugenzura uburyo ibikorwa nk’ibi bitegurwa, hongerwa umutekano ndetse n’ubushishozi ku buzima bwo mu mutwe bw’ababikora.
Ibi ni bimwe mu bimenyetso byerekana ko n’ibikorwa byitwa iby’imyidagaduro bishobora kugira ingaruka zikomeye ku buzima bw’abantu. Abategura bene ibi bikorwa barasabwa gusuzuma ku rwego rwo hejuru ubuzima bwo mu mutwe, uburambe, n’ubushake bw’ushaka kubikora.
Icyabaye kuri Tijana Radonjic ni isomo rikomeye ku rwego mpuzamahanga.